Atasözleri

aba altında er yatar

aç ile dost olayım diyen peşin karnını doyursun

açık ağız aç kalmaz

adamın adı çıkacağına canı çıksın

ağılda oğlak doğsa ovada otu biter

akılsız başın cezasını (zahmetini) ayak çeker

akşamın hayrından sabahın şerri iyidir (yeğdir)

allah'a bir can borcu var

almadığın hayvanın kuyruğunu tutma

altın anahtar her kapıyı açar

altının kıymetini sarraf bilir

ardından sapan taşı yetişmez

armudun önü kirazın sonu

aş taşınca kepçeye paha olmaz

aşı pişiren yağ olur, gelinin yüzü ağ olur

âşığın gözü kördür

at ile avrat yiğidin bahtına

av avlanmış, tav tavlanmış

avrat tuz dedi mi ciğeri cız der

avrat var, arpa unundan aş yapar; avrat var, buğday unundan keş yapar

ay ayakta çoban yatakta, ay yatakta çoban ayakta

balık baştan kokar

barutla ateş bir yerde durmaz

baskısız yongayı yel alır; sahipsiz tarlayı sel alır

baş ağır gerek, kulak sağır

başa gelen çekilir

beslemeyi eslemeden alma

beyde bulunmayan elde neler var

bir elin sesi çıkmaz

biri yer biri bakar, kıyamet ondan kopar

borçsuz çoban yoksul beyden yeğdir

bostana dadanan eşeğin kuyruğu, kulağı olmaz

boşboğazı ateşe atmışlar, odunum yaş (az) demiş

cumhura muhalefet kuvveihatadandır

çıngıraklı deve kaybolmaz

dağ başına kış gelir, insanın başına iş gelir

davul dengi dengine diye çalar

deli dostun olacağına akıllı düşmanın olsun

deliye bal tattırmışlar, çarşıda katran bırakmamış

demir tavında dövülür

dert gitmez, değişir

dert, çekene göredir

dili olsa da söylese (anlatsa)

dilini eşek arısı soksun

dilsizin dilinden anası anlar

dişi köpek kuyruğunu sallamayınca, erkek köpek ardına düşmez

dişi yalanmazsa erkek dolanmaz

durdu durdu, turnayı gözünden vurdu

el elin eşeğini türkü çağırarak arar

el için yanma nâra, yak çubuğunu bak keyfine

elde bulunan beyde bulunmaz

elti eltiye eş olmaz, arpa unundan aş olmaz

eski düşman dost olmaz

eskisi olmayanın yenisi (acarı) olmaz

eşeği düğüne çağırmışlar, 'ya odun eksik ya su demiş'

etme bulursun, inleme ölürsün

evlenenle ev alana allah yardım eder

fukaranın tavuğu tek tek yumurtlar

gelen ağam giden paşam

gelin girmedik ev olur, ölüm girmedik ev olmaz

görgülü kuşlar gördüğünü işler, görmedik kuşlar ne görsün ki ne işler?

göründü sivas'ın bağları

gül dalından odun, beslemeden kadın olmaz

gürültü istemeyen kazancı (bakırcı) dükkânına girmez (hırkasını başına çeker)

hâl hâlin yoldaşıdır

hanım kırarsa kaza, halayık kırarsa ceza

hekimden sorma, çekenden sor

herkes aklını pazara çıkarmış, yine kendi aklını almış

herkes davul çalar ama çomağı makama uyduramaz

herkes evinde ağadır

hısım hısımının ne öldüğünü ister, ne onduğunu

insan sözünden (ikrarından), hayvan yularından tutulur

it değmekle (işemekle) deniz pis olmaz

it iti ısırmaz

itin ahmağı baklavadan pay umar

itle dalaşmaktan çalıyı dolaşmak yeğdir

iyiliğe 'nereye gidiyorsun' demişler, 'kötülüğe' demiş

kalp kazanır, kaltaban gönenir

karga ile gezen boka konar

kazma elin kuyusunu, kazarlar kuyunu

keçi nereye çıkarsa oğlağı da oraya çıkar

keçide de sakal var

kedinin kabahatini önüne koyarlar, öyle döverler

kepenek altında er yatar

kış kışlığını, kuş kuşluğunu gösterir

kızım sana söylüyorum (dedim) gelinim sen anla (işit)

körün istediği iki göz, biri ela biri boz

kurdun oğlu akıbet kurt olur

kurt dumanlı havayı sever

külhancının beyliği hamamcılık demişler

kürkçünün kürkü olmaz, börkçünün börkü

mezar taşı ile övünülmez

misafir kısmeti ile gelir

nekesle cömerdin harcı birdir

nisan yağmuru; altın araba, gümüş tekerlek

oğlanınki oğul balı, kızınki bahçe gülü

öfke ile kalkan ziyanla (zararla) oturur

pazar, ilk pazardır

sade pirinç zerde olmaz, bal gerektir kazana; baba malı tez tükenir evlat gerek kazana

sağ (sağlam) baş yastık istemez

sakal bıyığa denk olmayınca berber ne yapsın?

sarhoşa dokunma, kendi yıkılsın

sıçan çıktığı deliği bilir

sinek pekmezciyi tanır

söz var iş bitirir, söz var baş yitirir

su aktığı yere (yine) akar

sükût ikrardan gelir

talihsiz hacıyı araf'ta yılan sokar

tamah olmasa, müflis acından ölmez

teşbihte hata olmaz (olmasın)

uğru, kalana yanar; mal sahibi gidene

yalancının mumu yatsıya kadar yanar

yatan (yatar) aslandan (kurttan), gezen (yeler) tilki yeğdir (iyidir)

yedi adım yolun, bir yudum suyun hakkı vardır

yel üfürdü, sel (su) götürdü

yenik pehlivan güreşten bıkmaz

yılın eksiğini nisan getirir, nisanın eksiğini yıl getirmez

yoğurdum (ayranım) ekşidir diyen olmaz

yürük ata paha olmaz

züğürt olup düşmektense uyuz olup kaşınmak yeğdir

Atasözleri sözlüğünde atasözlerinin anlamları ve tanımları, mümkün olduğu kadar basitleştirilerek kısaca açıklanmıştır.